🪂 Yarışma Uçuşlarının Karanlık Gerçeği: Güvenlik Üzerine Sessizliğimizi Bozalım

Yazan: Pál Takáts Katkı: Julien Garcia

Türkçe düzenleme ve uyarlama: Rasta BaBBa

Dünyaca ünlü pilot Pál Takáts, yüksek seviye yamaç paraşütü yarışmalarında artan ölümler ve ihmal edilen güvenlik kültürü hakkında sert bir açık mektup yayınladı. “Birilerinin ölmesi artık normal kabul ediliyor. Bu sessizlik sona ermeli.”

🎯 Yüksek Seviye Yarışmalar Nerede Yanlış Gidiyor?

Hiçbir zaman böyle bir şey söyleyeceğimi düşünmezdim ama bugün yüksek seviye yarışma uçuşlarının geldiği noktadan gerçekten tiksinmiş durumdayım. Neredeyse her etkinlikte biri ölüyor ya da ağır yaralanıyor — ve bu artık “normal” hale geldi.Organizatörler ve kurumlar ise çoğu zaman bu olaylara sessiz kalıyor.

Bir etkinlikte ölüm yaşandığında birkaç gün konuşuluyor, sonra unutuluyor. “Bu sporda risk vardır.”, “Bunlar olağan şeyler.” denilip geçiliyor.Ama bu düşünce tarzı, bir sporun kültürünü sessizce çürütüyor.

Daha da kötüsü, güvenilir kurumlar bile bilinçli olarak riskli bölgelerde yarışma düzenlemeye devam ediyor. Yerel hava koşulları, arazi yapısı veya meteorolojik riskler göz ardı ediliyor.Para, prestij ve politika çoğu zaman güvenliğin önüne geçiyor.

Ve çoğu zaman yaşanan kazaları, eğer orada bir arkadaşın yoksa, asla öğrenemiyorsun. Gerçekleri öğrenmek için adeta “dedektiflik” yapmak gerekiyor.

⚫ Piedrahita 2011 – Değişimin Başladığı ve Durduğu Gün

6 Temmuz 2011, Piedrahita’daki Dünya Şampiyonası…İki deneyimli pilot, iki ayrı olayda hayatını kaybetti.Birkaç kişi yedek açmak zorunda kaldı.Bu olay sonrası FAI yarışmayı iptal etti.

Bu olay, sertifikasız (Open Class) kanatların sonu, CCC sınıfının doğuşuydu. O zaman “artık ders alındı” sanmıştık. Ama o günden sonra radikal hiçbir değişim yapılmadı. Ve biz hâlâ insan kaybediyoruz.

Gerçekten bu normal mi? Bir sporu sevmek, bu kadar yüksek bir bedel ödemek anlamına mı gelmeli? Bir zamanlar “tutkum uğruna ölmeye razıyım” diyordum,ama 40 yıl, binlerce saat uçuş ve birkaç yakın tecrübeden sonra artık öyle düşünmüyorum.

“Gitmek kolaydır, ama geride kalanların yaşadığı acı tarif edilemez.”

💭 Neden Kimse Güvenlikten Bahsetmiyor?

Bugün yarışma kültürü içinde güvenlikten konuşmak bile neredeyse tabu.Oysa sorular basit:

• Neden hâlâ uydu tabanlı takip cihazı (GPS Satellite tracker) zorunlu değil?

• Neden sadece cep telefonu sinyaliyle çalışan sistemlere güveniyoruz?

• Neden CCC kanatla yarışacak bir pilotun, o kanadı stall’a sokma deneyimini video ile kanıtlaması gerekmiyor?

  
  

Bunun yerine, daha karmaşık harness’ler, daha kırılgan omurgalar ve hâlâ performans & puanlama tartışmaları…

Yani yine aynı sınırlarda uçuyoruz, ama daha kırılgan bir sistem içinde.

Gerçek Bir Çözüm: Sport Class (EN-C)

Benim önerim açık:Dünya Kupası (PWC) ve CAT1 yarışmalarının, Sport Class (EN-C) seviyesine indirilmesi gerekiyor.

Bazıları buna karşı çıkacak, “korkaklık” diyecek, belki alay edecek.Ama umurumda değil.Çünkü bir şeylerin değişmesi gerekiyor — hem de hemen.

Neden sadece bir sezon boyunca EN-C ile denemiyoruz? Bu kadar basit bir değişim bile büyük fark yaratabilir.

CCC kanatlar yıllardır yerinde sayıyor. Ama EN-C sınıfı, güvenlik, çeviklik ve performans açısından olağanüstü seviyeye ulaştı. Artık CCC kanatlarla yarışmanın gerçek bir gerekçesi yok — sadece kişisel rekorlar veya maksimum performans tutkusu.

3 sezon boyunca 120 pilotla yapılan SRS (Sport Racing Series) yarışmalarında hiç ölüm olmadı. Bu istatistik her şeyi anlatıyor.

🧭 Belki de Geri Dönme Zamanı

Birçok eski efsane, yıllar önce bu risk kültüründen bıkıp yarışmaları bıraktı.Ama güvenli bir sistem kurulursa, eminim birçoğu geri döner. Çünkü bu sporun özü risk değil, uçuşun özgürlüğüdür.

Bugün yarışma camiasında saygı duyulan bir isim olan Julien Garcia,aynı kaygıları paylaşıyor ve güvenlik odaklı bir değişimi açıkça destekliyor. Garcia, üzerinde çalıştığı kitabının önsözünden bir bölümü paylaştı.

📖 Julien Garcia – “Önsöz: Kazalar”

“Yamaç paraşütü yarışmaları, tıpkı genel pratik gibi, kendi payına düşen ölüm ve yaralanmaları üretir.Küçük bir topluluğuz ve her yıl birçok arkadaşımızı kaybediyoruz. Kazaların sayısı doğru yönde ilerlemiyor.Topluluk olarak bu gerçeğe neredeyse duyarsız hale geldik.Herkes kendi yasını kendi yaşıyor. Ben de bir zamanlar yarışma uçuşunun güvenli olduğuna inanıyordum. Artık ne yarışmanın ne de hobi uçuşunun “güvenli” olduğuna inanmıyorum. Bu satırlar aracılığıyla hepimizi aynaya bakmaya davet ediyorum.”

🕯️ Son Söz: Uyanma Zamanı

Bu yazı bir suçlama değil — bir uyanış çağrısı. Artık normalleştirdiğimiz kazalara, kayıplara, sessizliğe karşı bir duruştur. Çünkü güvenlikten bahsetmek korkaklık değil, bilinçtir.

Aramızda olmayan tüm dostlarımızı saygıyla anıyoruz. Umarım bir gün yarışma uçuşu denince akla “risk” değil, sorumluluk gelir.